Wat jij als introvert kan leren over presenteren van de bloedvrezende chirurg?

Marloes Bouwmeester

Mijn moeder is verpleegkundige. Zij vertelde vaak het verhaal over een chirurg met wie zij samenwerkte. Het was een chirurg die erg goed was in zijn vak, mensen kwamen van heinde en verre om juist door hem geopereerd te worden.

Hij had alleen één probleem. Hij kon niet tegen bloed. Hij werd er onpasselijk van. Toch belemmerde het hem niet in zijn vak. Hij vond namelijk een manier om ermee om te gaan.

Hij maakte daarbij gebruik van het principe van de tikkende klok

Als je een nieuwe klok hebt, hoor je hem vaak tikken in het begin. Dit kan heel irritant zijn. Na een paar dagen ben je echter zo gewend aan het geluid van de klok, dat je het niet meer hoort.

De chirurg ging al als student bij operaties van andere chirurgen zitten. Uren zat hij daar. Hij zag bloed, bloed en nog eens bloed. Hij werd onpasselijk, maar hield vol. Langzaam merkte hij dat het bloed niet meer zijn aandacht trok. Hij raakte er aan gewend en kreeg oog voor andere zaken in de operatiekamer. Tijdelijk dan.

Elke keer als hij terug van vakantie was en weken niet geopereerd had, moest hij weer wennen aan het bloed. Hij woonde dan eerst een aantal operaties bij van collega’s bij als observator. Als het bloed niet meer al zijn aandacht trok, kon hij zelf weer aan de slag als chirurg.

Een introvert die presenteert is net als een bloedvrezende chirurg. Het lijkt voor sommige mensen een paradox. Toch kan jij als introvert erg goed worden in presenteren als je leert omgaan met de prikkels die het geven van een presentatie met zich meebrengt.

Prikkels en een presentatie: hoe zit dit?

Eysenck, een baanbrekende wetenschapper op het gebied van persoonlijkheidsleer, ontwikkelde een theorie die het verschil tussen introverten en extraverten mogelijk verklaart. Hij ging ervan uit dat introverten en extraverten anders reageren op prikkels in (onverwachte) situaties.

Introverten reageren heftiger op prikkels in situaties dan extraverten. De hoeveelheid prikkels die zij als prettig ervaren ligt beduidend lager dan bij extraverten. Als de hoeveelheid prikkels in een situatie boven een bepaalde grens komt, dan treedt er een beschermingsmechanisme in werking. Een introvert trekt zich dan terug en wordt minder actief. Bij presentaties merk je dan dat je niet meer helemaal bij de presentatie bent, je niet meer goed kunt nadenken of kunt handelen als dit nodig is.

Dit kan een erg vervelende ervaring zijn. Voor sommige introverten is een dergelijke ervaring zo vervelend, dat ze presenteren gaan vermijden.

Toch kun je leren de prikkels beter te hanteren zodat deze jou niet meer hinderen

Doe net als de bloedvrezende chirurg en maak gebruik van het mechanisme van de tikkende klok. De chirurg stelde zich met opzet bloot aan bloed door operaties bij te wonen als observator. Net zolang totdat het zien van bloed hem niet meer hinderde.

Dit kun jij ook doen voorafgaand aan een presentatie. Je maakt jezelf vertrouwd met de prikkels zodat ze je niet meer hinderen tijdens de presentatie. Dit betekent concreet dat je vertrouwd raakt met de ruimte, met het publiek en met wat je gaat zeggen.

Vertrouwd raken met de ruimte

Zorg dat je ruim van tevoren in de ruimte aanwezig bent en de ruimte in je opneemt. Raak met de ruimte bekend. Hoor de geluiden die er zijn, zoek een plek waar jij je prettig voelt, snuif de geur van de ruimte op, hoor hoe de beamer bromt als hij aanstaat. Hoor hoe de deur piept als hij open gaat, kijk door de ramen naar buiten. Kortom, leer de ruimte kennen met al je zintuigen.

Vertrouwd raken met het publiek

Maak voorafgaand aan de presentatie contact met enkele mensen uit je publiek. Wees hier ook weer nieuwsgierig. Observeer. Leer hun gezichten kennen. Kijk hoe ze bewegen. Voel hoe de sfeer is tussen deze mensen in je publiek. Hoe meer jij vertrouwd bent met mensen uit het publiek, hoe meer ontspannen jij je voelt. Hoe minder angst je voelt om overprikkeld te raken.

Vertrouwd raken met wat je gaat zeggen

Voor introverten zijn denken en spreken twee verschillende dingen. Wat in je hoofd heel logisch klonk, kan totaal anders klinken als je het hardop zegt. Sommige introverten schrikken van hun eigen woorden. Door jouw presentatie te oefenen raak je vertrouwd met het daadwerkelijk uitspreken van wat er in je hoofd zit. Oefen je presentatie daarom. Voor de spiegel en met anderen. Of roep de hulp in van een presentatiecoach.

Kortom

Introverten zijn gevoeliger voor prikkels dan extraverten. Als introverten te veel prikkels krijgen dan treedt er een mechanisme in werking waardoor ze zich terugtrekken in zichzelf. Dit is heel lastig als dit gebeurt tijdens een presentatie. Als introvert kun jij dit voorkomen door gebruik te maken van het principe van de tikkende klok. Je zorgt voorafgaand aan de presentatie dat je vertrouwd raakt met je omgeving, met het publiek en met wat je gaat zeggen.

Als je het principe van de tikkende klok goed weet te hanteren, is de weg vrij om je te ontwikkelen tot een succesvol spreker. Net als de bloedvrezende chirurg vertrouwd raakte met bloed en zich ontwikkelde tot een bekwame arts.

Ik ben heel benieuwd om te horen hoe jij omgaat met prikkels tijdens een presentatie. Laat hier jou reactie achter.

Gerelateerde informatie

Heb je deze artikelen al gelezen?