‘Hoe ben je tot de aanpak gekomen om iemands natuurlijke voorsprong in kaart te brengen?’
Dit vroeg laatst een introverte professional die ik hielp om zijn natuurlijke voorsprong als introvert onder woorden te brengen.
Hij vond de aanpak zo afwijken van bijvoorbeeld testen om jouw kwaliteiten of sterke punten in kaart te brengen.
Ik realiseerde mij door zijn vraag dat ik de basis voor deze aanpak jaren geleden heb gelegd bij de Luchtmacht.
Dit was tijdens mijn tijd als studentonderzoeker en afstudeerder bij de opleiding tot luchtverkeersleider bij de Koninklijke Luchtmacht in 2002.
Hier zie je een foto van mij uit die tijd.
Als student onderwijskunde was ik gevraagd een competentieprofiel van luchtverkeersleiders op te stellen. Geen gemakkelijke klus.
‘Het’ van de luchtverkeersleider
Iedereen zei namelijk hetzelfde tegen mij: ‘je moet ‘het’ hebben om Luchtverkeersleider te worden’.
Ik hoorde dit van opleiders, assistent luchtverkeersleiders, leerlingen en luchtverkeersleiders zelf.
Wat ‘het’ was, kon niemand mij echt vertellen.
Toch leek iedere opleider en gekwalificeerde luchtverkeersleider te kunnen zien of een leerling luchtverkeersleider ‘het’ had of niet.
Vaak binnen een paar minuten na de eerste ontmoeting met een leerling luchtverkeersleider.
‘Het’ van de luchtverkeersleider leek iets magisch te zijn.
En maar heel weinig mensen leken ‘het’ te hebben.
Niet erg handig want er was een groot tekort aan luchtverkeersleiders op dat moment.
Ondanks het grote aantal leerlingen die begonnen met de opleiding.
Van de vele leerlingen die startten met de opleiding tot Luchtverkeersleider, haalde minder dan 20% hun brevet.
Een groot probleem.
Mijn zoektocht naar ‘het’
Het was mijn taak als studentonderzoeker om in kaart te brengen wat ‘het’ nu precies was om de opleiding – en daarmee het slagingspercentage van de opleiding – te verbeteren.
Niet gemakkelijk, want luchtverkeersleiders konden zelf, zoals ik al vertelde, vaak ook niet onder woorden brengen wat ze deden.
Zowel luchtverkeersleiders die net enkele weken hun brevet hadden en degenen met jarenlange ervaring.
Hun werk vroeg van hen dat ze heel snel handelden en besluiten namen. Vaak binnen een paar seconden. Haast zonder erover na te denken – tenminste zo deden ze het voorkomen.
Als ik namelijk vroeg waarom ze als Luchtverkeersleider juist dat besluit hadden genomen in een bepaalde situatie, dan konden ze er niets zinnigs over zeggen.
‘Ja, dat was gewoon het beste in de situatie. Ik weet ook niet waarom’ was een antwoord dat ik veel kreeg als ik ze interviewde over besluiten die ze namen in hun werk met piloten.
Dat ik er geen grip op kreeg wat ze nu precies deden op die momenten vond ik heel frustrerend. Het liet me niet los.
Experts
Ik bleef ook zoeken naar verklaringen hiervoor in de wetenschappelijke literatuur. En naar manieren om het toch in kaart te brengen.
Toen ik de experttheorie vond bleek dat het niet gek was dat ze het niet onder woorden konden brengen.
Ik zal proberen de theorie uit te leggen, zonder in jargon te vervallen 🙂 .
Luchtverkeersleiders zijn zo getraind, dat ze kunnen handelen als een expert.
Dit betekent concreet dat ze: snel en intuïtief besluiten nemen op basis van patronen die ze in de situatie waarnemen.
Ze zijn bijvoorbeeld zo getraind dat ze hele kleine, subtiele signalen in de situatie oppikken (bijvoorbeeld de stem of het accent van een piloot) en op basis daarvan als vanzelf besluiten wat prioriteit krijgt en waar hun aandacht naar toe gaat.
Ze worden geleid in hun werk met piloten door directe herkenning en vergelijking met eerdere situaties.
Snel handelen
Ik ontdekte dat experts, of dit nu luchtverkeersleiders zijn, accountants, artsen, docenten of schrijvers, beschikking hebben over specifieke soorten praktijkkennis.
Hierdoor kunnen ze heel snel handelen in situaties, zelfs in nieuwe en onverwachte situaties.
De meeste van deze professionals bereiken dit niveau van expertise na minimaal 10 jaar praktijkervaring. Vaak duurt het veel langer. En de meeste professionals bereiken dit niveau van expertise nooit.
Het bijzondere van de luchtverkeersleiders is dat hun beroep van ze vraagt dat ze vanaf het begin van hun loopbaan, dus direct bij het behalen van hun brevet, dit soort expertise moeten hebben.
Immers elke seconde telt in het werk van de luchtverkeersleiders.
Specifieke praktijkkennis
Door juist in de interviews met luchtverkeersleiders te letten op praktijkkennis, kon ik in kaart brengen wat ‘het’ van de luchtverkeersleider was.
Door de beschrijving konden ervaren luchtverkeersleiders eindelijk woorden geven aan wat ze deden in contact met piloten en andere verkeersleiders. En ook uitleggen aan leerlingen waarom ze bepaalde besluiten namen in hun werk.
Dit had meteen een positief effect op de opleiding omdat het heel veel aanknopingspunten gaf om de opleiding te verbeteren. Het was duidelijk waar nieuwe luchtverkeersleiders op getraind moesten worden.
(nog een foto: hier zie je mij bij het presenteren van mijn onderzoek)
Waarom vertel ik dit verhaal nu?
Omdat introverten vaak gek genoeg tegen hetzelfde aanlopen als de ervaren luchtverkeersleiders die ik interviewde.
Hoewel ze vaak niet zo snel hoeven te handelen in hun werk als luchtverkeersleiders, is voor hen moeilijk om te verwoorden wat er in hun hoofd gebeurt.
Zeker als ze hun natuurlijke voorsprong als introvert inzetten.
Dit is de reden dat ze in vergaderingen vaak alleen de conclusie vertellen van hun denkproces.
Dit zorgt soms voor wazige blikken van hun gesprekspartners. Die hun voorstel niet kunnen plaatsen.
Een stap verder
Veel persoonlijkheidstesten of andere testen zijn er op gericht om jouw kwaliteiten of sterke punten in kaart te brengen. Ze geven inzicht waar je goed in bent. Dit is heel belangrijk.
Maar het helpt je niet om vervolgens in vergaderingen uit te leggen hoe je tot een bepaald idee bent gekomen. Welk denkproces je hebt doorlopen en welke afwegingen je hebt gemaakt.
En voor jou is het vaak zo vanzelfsprekend waar je op let in de situatie, hoe je het interpreteert en bepaalt welke oplossing het beste is, dat je er niet eens woorden aan kunt geven. Het denkproces gebeurt intuïtief en automatisch.
Zeker als jij jouw natuurlijke voorsprong inzet.
Dit maakt het lastig om uit te leggen aan anderen waarom je een bepaald voorstel doet of een bepaald besluit hebt genomen.
Terwijl dit wel belangrijk is om jouw overtuigingskracht als introvert te vergroten.
Dit is de reden dat ik jaren geleden ben gaan experimenteren met de aanpak die ik voor luchtverkeersleiders had ontwikkeld om ‘het’ boven tafel te krijgen. Dit heb ik dit steeds verder verfijnd en aangescherpt.
Deze aanpak maakt het mogelijk om zicht te krijgen op iemands denkproces waardoor het gemakkelijker is om anderen mee te nemen in jouw verhaal.
Jouw denkproces in kaart
Een tijd geleden vertelde een introvert die ik geholpen had met het in kaart brengen van haar natuurlijke voorsprong:
‘Vroeger raakte ik mensen regelmatig kwijt als ik mijn idee vertelde. Ik zag ze dan letterlijk afhaken. Sinds ik zicht heb op mijn natuurlijke voorsprong, gebeurt dit minder snel. Doordat ik zicht heb op de stappen in mijn denkproces, kan ik heel snel schakelen als ik mensen zie afdwalen.
Ik zie dan meteen welke denkstappen ik ben vergeten te vertellen en wat ik moet doen zodat mensen me weer kunnen volgen’.
En hoewel het zicht krijgen op iemand denkproces oorspronkelijk is gestart om meer grip te krijgen wat er in iemand hoofd gebeurt, en de overtuigingskracht te vergroten, bleken de voordelen vele malen groter.
Meer voordelen
Zicht op jouw natuurlijke voorsprong helpt je namelijk ook om je:
- Op een natuurlijke manier te profileren, dus zonder op te scheppen of grote verhalen over jezelf te vertellen.
- Gemakkelijker sollicitatiegesprekken te voeren. Doordat je jouw natuurlijke voorsprong en jouw natuurlijke manier van werken kunt verwoorden, is het gemakkelijker voor anderen te zien wat jouw meerwaarde is en waarin je uitblinkt.
- Te zien welk werk bij jou past en welk werk niet. Of om te zien: in wat voor soort leidinggevende positie jij uitblinkt en welke leidinggevende functies je beter kunt vermijden.
Op mijn website staan vele artikelen met voorbeelden van introverten die hun natuurlijke voorsprong hebben verzilverd in diverse situaties.
Inzicht in de natuurlijke voorsprong van andere introverten helpt vaak al om meer jouw eigen natuurlijke voorsprong te zien. Je kunt deze ervaringen hier lezen: https://desuccesvolleintrovert.nl/verhalen-van-succesvolle-introverten/
Meer artikelen lezen?
Schrijf je dan in voor de gratis nieuwsbrief. Je ontvangt dan twee keer per week artikel in je mailbox met inspirerende verhalen over succesvolle introverten én tips hoe je succesvol bent als introvert op een manier die bij je past. Je kunt je hier inschrijven. Je ontvangt dan ook het e-book ‘Succesvol vergaderen voor Introverten’.
