De afgelopen maanden heb ik verscheidene vragen gekregen over hoe je als introvert zonder kleerscheuren een rollenspel overleeft in een training. In veel trainingen wordt namelijk gebruik gemaakt van trainingsacteurs terwijl veel introverten moeite hebben met rollenspellen.
Dit komt omdat trainers, maar ook het management, rollenspelen vaak als DE manier zien om vaardigheden te verbeteren, zoals gespreksvaardigheden. En eerlijk is eerlijk: voor sommige mensen is oefenen met trainingsacteurs inderdaad de manier om te leren.
Maar dit geldt niet voor iedereen. Dit ligt ook aan jouw leervoorkeur. Voor veel introverten geven rollenspellen alleen maar spanning.
Zoals Emily. Zij scheef mij:
‘Met rollenspelen moet je direct reageren, maar met alle ogen gericht op mij, gaat dat niet lukken. Collega’s zeggen vaak: je reageerde helemaal niet zoals je normaal gesproken zou doen. Maar dat komt dus door al die ogen (en soms zelfs een camera). Ik blokkeer totaal.’
Hoe komt dit nu? Laten we er iets grondiger naar kijken.
Want wat maakt dat introverten vaak moeite hebben met een rollenspel?
Wat het voor veel introverten lastig maakt om meteen te reageren in een rollenspel is dat ze met te veel mensen te maken hebben. Je hebt de acteur op wie je moet reageren. Je hebt de mensen die je observeren en je hebt nog eens de trainer.
Allemaal hebben ze andere ideeën wat goed is in een rollenspel en wat niet. Als je een introvert bent die van nature gericht is op harmonie en graag wil aansluiten bij mensen, is de kans groot dat in zo’n situatie jouw innerlijke criticus actief wordt.
Die wil dat je aan ALLE verwachtingen van IEDEREEN voldoet. Maar ja, met zoveel mensen is het onmogelijk om aan ieders verwachtingen te voldoen. Laat staan dat je weet wat de verwachtingen van iedereen zijn. Dit maakt het onmogelijk om te bedenken wat je moet zeggen. De innerlijke criticus zorgt daarnaast voor zoveel spanning dat denken onmogelijk wordt. Daarom blokkeren veel introverten tijdens een rollenspel of reageren ze heel anders dan ze normaal zouden doen in een gesprekssituatie.
Hoe voorkom je dit nu?
Verleg de focus
De manier om te voorkomen dat je vast komt te zitten in het web van verwachtingen, en de manier om de innerlijke criticus te temmen, is om zelf na te denken over wat jij wil bereiken met het rollenspel.
Waar wil jij ervaring mee opdoen?
Stel je voor dat de training gericht is op het aanleren van een gesprekstechniek, dan kan een persoonlijk doel zijn tijdens het rollenspel om te onderzoeken of deze gesprekstechniek wel bij jou past als introvert.
Veel gesprekstechnieken die je leert in trainingen sluiten aan bij de natuurlijke manier van denken, communiceren en besluiten nemen van extraverten. En niet bij die van introverten.
Het is dus belangrijk om te onderzoeken of de gesprekstechniek aansluit bij jouw natuurlijke manier van denken, communiceren en besluiten nemen als introvert.
Door voor deze insteek te kiezen gaat het niet meer over hoe goed je het doet tijdens het rollenspel, maar meer over wat het gevoel dat het toepassen van de techniek jou geeft.
Het kan zijn dat de gesprekstechniek heel natuurlijk voelt en je het gewenste effect hebt op jouw gesprekspartner (de trainersacteur). Als dit zo is, dan is het misschien een gesprekstechniek die je meer wilt gaan toepassen.
Als jij je akelig voelt, of verstart, dan is de techniek niet iets voor jou. Je kunt dan ook aan degene vragen die jou feedback geeft of ze willen kijken of de techniek bij jou past.
Door er zo naar te kijken heb je het hoe dan ook goed gedaan tijdens het rollenspel. Elke ervaring geeft jou inzicht of het bij jou past of niet.
Het is dan niet meer belangrijk of jij een goede indruk maakt, of meteen op het juiste antwoord kunt komen.
Door de focus te verleggen naar jouw persoonlijke doelstellingen, laat jij je niet langer leiden door de onmogelijke eisen van de innerlijke criticus. Die verdwijnt dan vaak al pruttelend naar de achtergrond.
Nog een aanpak
In sommige trainingen zijn er meerdere acteurs. Dit geeft de mogelijkheid om de acteurs de scènes te laten spelen en dat de cursisten observeren en voorstellen doen om het anders te doen.
Introverten leren meestal door observeren en reflecteren. Natuurlijk leren ze ook door oefening, maar dan een oefening waar niet alle ogen op je gericht zijn. Dit geeft zoveel spanning dat je weinig ruimte hebt om te leren.
Helaas staan weinig trainers ervoor open omdat ze het idee hebben dat je inderdaad alleen maar kunt leren door te oefenen.
Je kunt bijvoorbeeld bij jouw medecursisten informeren of zij dit ook niet een prettige methode vinden en dit vooraf doorgeven bij de trainers.
Het is de moeite van het proberen waard. Je vergroot de kans dat je wat opsteekt van de rollenspellen. En extraverten vinden deze vorm van rollenspel ook vaak erg prettig.
Meer lezen?
Kleijn
op 05 Mar 2022