Hoe je kunt bijdragen zonder jezelf te hoeven overschreeuwen
Krijg jij ook te horen dat je te weinig zichtbaar bent?
Alexandra is diëtist in een groot ziekenhuis. Omdat ze veel rekening houdt met de wensen en weerstanden van patiënten, weet ze op het juiste moment het juiste voorstel te doen om tot een gezamenlijke behandelplan te komen. Tijdens overlegvormen kwam Alexandra echter nauwelijks aan bod. Ze ging daardoor erg aan zichzelf twijfelen.
“Het tempo tijdens het teamoverleg is altijd hoog en de agenda bomvol. Ik heb een paar collega’s die heel ad rem zijn. Ze houden van discussiëren. Tegen de tijd dat ik mijn gedachten geordend had en mijn zegje wilde doen, ging de vergadering of de discussie al weer verder. Bovendien waren collega’s soms zo stellig, dat ik vanzelf begon te twijfelen aan de relevantie van mijn eigen vragen of opmerkingen.”
“Na afloop zat ik vaak met een kater. Ik nam het mezelf kwalijk dat ik niets had bijgedragen, ondanks mijn goede voornemens. Vaak had ik hoofdpijn. Ik heb een collega wel eens gevraagd of zij ook altijd zo uitgeput was na een teamoverleg, maar dat was niet zo. Het lag dus echt aan mij. Ik begon mij af te vragen of ik wel geschikt was voor deze functie, in deze grote organisatie. Ik moest me steeds meer naar mijn werk slepen.”
Stoppen met mijn werk
“De grote schok kwam tijdens mijn voortgangsgesprek. Mijn leidinggevende vroeg mij of ik wel plezier in mijn werk had. Ik kwam weinig enthousiast over. Ook was ik nauwelijks zichtbaar. Ik moest meer mijn rol pakken. Ze bleek deze feedback al een half jaar daarvoor via onze digitale feedbackomgeving gegeven te hebben, maar ik had het niet gezien. Nu kwam de boodschap alsnog keihard binnen. Ook al vond ik het vervelend dat ze dit niet eerder in persoon tegen mij gezegd had, ze had wel gelijk.”
“De spiegel die ze me voorhield, was erg confronterend. Mijn eigen twijfels kwamen in alle hevigheid naar boven. ‘Misschien moet ik er dan maar mee stoppen, met dit werk’, zei ik. ‘Ik ben er niet geschikt voor’. Mijn leidinggevende vond mijn reactie natuurlijk heftig. Het leek haar goed als ik het gesprek eerst zou laten bezinken om vervolgens te onderzoeken of mijn functie nog bij mij paste.
Niets mis
“Ik klopte aan bij ons interne loopbaanadviescentrum. Ze namen mij een persoonlijkheidstest af. Er kwam uit dat ik introvert ben. Dat wist ik eigenlijk wel, maar ik had het al die tijd geprobeerd niet te zijn. Ik begon nu echter boeken te lezen over introversie, waaronder “Stil” van Susan Cain. Ook stuitte ik op een krantenartikel in Trouw, waarin Marloes van De Succesvolle Introvert aan het woord kwam.
De kop was ‘Nee, er is niets mis met je als je een introvert bent.’”
“Alleen al die kop gaf enorm veel opluchting. Ook het intro was heerlijk om te lezen: ‘Als je geen uitgesproken, extravert persoon bent maar eerder introvert, dan denk je soms dat er iets mis met je is. Daadkracht tonen en met veel volume aanwezig zijn is de norm.’ Daarna volgde de vraag die ook aan mij gesteld was: ‘Vind je je werk nog wel leuk?’”
De kracht van een goede voorbereiding
“Ik bestelde een aantal MasterClasses bij De Succesvolle Introvert en leerde dat mijn stress voortkwam uit een hele reeks misverstanden tussen introverten en extraverten. Zo hoefde ik me helemaal niet te laten imponeren door de stellige uitspraken van sommige collega’s. Daarvoor had ik ze nooit durven te onderbreken met mijn schijnbaar onbenullige vragen. Ik had gedacht dat ze heel deskundig waren of erg lang hadden nagedacht over een bepaald onderwerp.
Zelf zou ik alleen zo stellig zijn als ik honderd procent zeker was van mijn woorden. Maar nu begreep ik dat extraverten vaak alleen maar hardop aan het nadenken zijn. Ze zijn bovendien helemaal niet beledigd als ze onderbroken worden. Ze vinden dat zelfs fijn.”
“Voor het eerst kon ik mijn angst overwinnen om vragen te stellen tijdens de vergaderingen. Ik begon elk overleg bovendien voor te bereiden volgens de aanwijzingen in de Masterclasses. Daardoor vroeg ik bijvoorbeeld tijdens de vergadering een keer om een brondocument, dat ten grondslag lag aan een bepaalde beslissing. Ik kreeg bijval van een paar collega’s. Dat sterkte me enorm in mijn nieuwe aanpak. Toch wilde ik graag ook nog individuele coaching en gelukkig ondersteunde mijn leidinggevende mij daarin.”
Heel gewoon
“Als voorbereiding op de bijeenkomst in Deventer had Marloes me gevraagd om te bedenken op welke momenten ik me krachtig en capabel had gevoeld, in mijn werk of daarbuiten. Ik vertelde over de patiënt die aan het begin van haar zwangerschap stond, maar zo misselijk was dat ze steeds brakend en uitgedroogd werd opgenomen. Ze moest overschakelen op sondevoeding, maar dat vond ze heel eng.
Daarom drong ik niet aan, maar stelde juist een plan op waarmee de patiënt binnen drie dagen zelf geleidelijk meer ging eten en drinken. Ik wist van tevoren dat het plan niet haalbaar zou zijn voor haar. Toch was het belangrijk om de patiënt een gevoel van regie terug te geven over haar behandeling. Na de drie dagen koos ze zelf voor sondevoeding. Nieuwe spoedopnames bleven haar nu bespaard.”
“Marloes wees me erop dat dat mijn kracht was: me inleven in de concrete problemen van patiënten, zoveel mogelijk met hen meedenken en hen daarna subtiel overtuigen van het juiste behandelplan. Ik was verrast: was het zo eenvoudig? Ik had gedacht dat mijn natuurlijke voorsprong iets heel ingewikkelds zou zijn. Maar het was juist iets dat voor mij heel gewoon is.”
Innerlijke criticus
“Marloes stimuleerde mij om mijn werkwijze openlijk te delen met collega’s en mijn leidinggevende, zodat het team nog beter gebruik zou kunnen maken van mijn natuurlijke kracht.“
“Ik vind het nu nog lastig om mijn natuurlijke voorsprong toe te passen bij vergaderingen en overlegvormen, maar door te blijven oefenen zal het vanzelf gemakkelijker gaan.”
“Ik snap nu wel waarom ik zo moe werd van vergaderingen. Introverten nemen hun omgeving en gesprekken gedetailleerd op en verwerken informatie intensief. Als introvert persoon ben ik daarom snel overprikkeld. En bovendien werd ik voortdurend op mijn kop gezeten door mijn innerlijke criticus. Die criticus houdt zich tegenwoordig gelukkig veel stiller.“
Nieuwe stappen
“Ik heb meer zelfvertrouwen gekregen. Ik denk dat mijn collega’s het ook merken. Zo word ik vaker gevraagd om mee te denken over een nieuw protocol of over de formatieverdeling. En doordat ik alle bijeenkomsten voorbereid volgens de instructies uit de Masterclasses, merk ik dat mijn inbreng gezien en gewaardeerd wordt. Ook mijn leidinggevende merkt verschil. Volgens haar pak ik meer mijn rol. Ze vindt het bovendien indrukwekkend dat ik zelf het initiatief heb genomen voor het hele coachingstraject.”
“Laatst fietste ik naar huis. Ik was blij over wat ik die dag bereikt had. Ik had opnieuw een brakende zwangere onder mijn hoede gekregen. Dit keer was het een verpleegkundige. Ze wilde de sonde graag zelf inbrengen, thuis. Dit is niet de gangbare procedure, maar ik zei: ik ga het voor je proberen te regelen. Zonder veel aarzeling pakte ik de telefoon en belde de transfer-verpleegkundige, die me doorverwees naar de huisarts.
Al snel bleek dat de patiënt zelf de thuiszorg kon opstarten. Na het aanvragen van de machtigingen en een overdracht per mail naar de patiënt, kreeg ik al snel een blije mail van haar terug: de thuiszorg had haar al gebeld. En ze had bericht gehad dat de materialen onderweg waren naar haar huis.”
“Vroeger was ik ervoor teruggeschrokken om zoiets zomaar te regelen. Ik zou het niet hebben aangedurfd, omdat ik het nog nooit aan de hand had gehad. Ik had de hulp van een collega gevraagd. Maar nu dacht ik alleen: we zien wel hoe ver we komen. Ik begin gewoon. En nu was het zomaar gelukt, nota bene binnen een half uurtje.”
Dit artikel is geschreven door Jolein de Rooij.